رسم عثمانیروش کتابت قرآن در زمان عثمان را رسم عثمانی گویند. ۱ - تعریفروش نگارش قرآن در زمان عثمان را «رسم عثمانی» یا «رسم المصاحف» گویند. ۲ - شهرتمصاحفی که با این رسم الخط نوشته شدند شهرت و اعتباری فراوان دارند و در گذشته و حال پایه و اساس کتابت قرآن به شمار می‌آیند. ۳ - مشخصاتاز مشخصات این رسم الخط نداشتن نقطه، اعراب ، تشدید و… است. فقدان نقطه و اعراب عاملی می‌شد که آیه‌ای به قرائت‌های مختلف خوانده شود، و اگر نص قرآن با حفظ و قرائت به صورت متواتر ضبط نمی‌شد، امروزه قرائت صحیح بسیاری از کلمات دست نیافتنی بود. ۴ - جایگاه رسم الخط عثمانیبا این همه، این رسم الخط طرفداران فراوانی یافته است؛ تا آن جا که عده‌ای آن را توقیفی، مستند به رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم، غیرقابل جایگزین، و کاستی‌های آن را از اسرار می‌دانند. در مقابل، گروهی با مردود شمردن تقدس هر رسم الخطی به آن با دیده انتقاد نگریسته‌اند. ۵ - اختلاف با رسم الخط متداولاختلاف این رسم الخط با رسم الخط متداول، در قالب شش قاعده بیان شده است که عبارتند از: حذف ؛ زیادت ؛ تبدیل ؛ اتصال ؛ انفصال ؛ نوشتن کلماتی با دو قرائت به یک شکل. [۱]
ابن ابی داود، عبدالله بن سلیمان، ۲۳۰ - ۳۱۶ق، کتاب المصاحف، ص۳۰.
[۶]
معرفت، محمد هادی، ۱۳۰۹ -۱۳۸۵، التمهید فی علوم القرآن، ج۱، ص۳۵۲.
[۷]
حمد، غانم قدوری، رسم المصحف دراسة لغویه تاریخیه، ص(۱۲۹-۲۳۲).
[۹]
رامیار، محمود، ۱۳۰۱ - ۱۳۶۳، تاریخ قرآن، ص(۵۱۹-۵۲۶).
۶ - عناوین مرتبطقواعد رسم قرآن . ۷ - پانویس
۸ - منبعفرهنگنامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «رسم عثمانی». |